| |
GİRİŞ: Sağlık sektörü, bir hizmet verme yeri, bir iş alanı ve her iş alanında olduğu gibi kendine has tehlike ve riskleri kapsamaktadır. Tehlike tehditti altında hizmet veren personel ile hizmet alan kişiler aynı risk altındalar. Kamu da sağlanan sağlık hizmetlerinin kalitesi, sağlık personelinin güvenli çalışma ortamı ile yakından alakalıdır. Bu makalede, sağlık personelinin iş sağlığı ve güvenliği problemlerini ele alan çalışmalar derlenmeye çalışılmıştır. Bu çalışmalara baktığımızda, özellikle yakın dönemde bu problemlerin ciddi bir önem arz ettiğini, sağlık sunucuların çeşitli meslek etkinliklerini sunmalarında ciddi sorunlarla karşılaştıkları gösterilmekte ve sağlık sunucuların sağlıklı ve güvenli bir hizmet sunabilmeleri için güvenli bir iş ortamına sahip olmaları gerektiğini açık bir şekilde bizlere göstermektedir.
AMAÇ: İş güvenliği, bir işin yapılabilmesi için çalışanların bedenen, ruhen ve sosyal olarak kendilerini güvende his edebilecekleri bir ortamın sağlanması için yapılan çalışmaların bir bütünüdür (Dizdar E. 2002). İş güvenliğinin temel amacı, hizmet veren ile hizmet alan ve bu hizmetlerin sunulduğu kurumun güvenliğini hedeflenmektedir. Ayrıca çalışanları, iş ortamının zararlı etkilerinden korumak, konforlu bir işyeri ortamını hazırlamak ve mesleki hastalıklara karşı personelin güvenliğini sağlamak için yapılan çalışmaların bir bütünü olarakta tarif edebiliriz. Ayrıca personelin moral ve motivasyonlarının iyi olması, daha güvenli ve daha sağlıklı bir ortamda çalışmaları durumunda daha verimli ve daha kaliteli bir hizmetin sunulması olarakta görülmektedir (Sabuncuoğlu Z. 2000). Sağlık kurumları; içerisinde bulundurduğu sağlık çalışanları, hastaları, hasta yakınları, öğrencileri ve diğer ek hizmetleri sunan kişilere sağlıklı ve güvenli bir iş ortamının sağlanması fikri günümüzde önemli bir ivme kazanmıştır (Abdullah NAC, Spickett JT, Rumckev KB, Dhaliwal SS. 2009).
KAPSAM: Amerika birleşik devletlerinde ulusal iş sağlığı ve güvenliği kurumu (National ınstitute for occupational safety and health= NIOSH), sağlıklı ve güvenli bir sağlık kurumunu “işin sürdürülmesi ile alakalı meydana gelen ve sağlık acısında sıkıntılı fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik, mekanik tehlikelerin ve bunlarla alakalı meslek hastalıkları ve iş kazalarının meydana gelmemesi ” diye tanımlama yapmıştır (Khorshid L. Demir Y. 2006; Özkan Ö. 2001). Halbuki sağlık personelinin sağlık kurumlarında, enfeksiyon, ilaç, malzemenin oluşturduğu sıkıntılı durumlar, atık, uygun olmayan iş yeri ortamı, çalışma şartları ve yetersiz malzeme, yoğun bir iş hayatı, personelin dikkatsizliği v.b. sebeplerden dolayı çok fazla tehlike, kaza ve hastalık riskleri ile karşılaşmaktadırlar (Bektaş G. 2005; Bahçecik N., Öztürk H. 2009). Yapılan bir çok araştırmalarda da doktor, hemşire ve diğer sağlık çalışanlarının, çalışma yerinin güvensizliğinden dolayı mekanik, fiziki, kimyasal, biyolojik ve stres gibi sıkıntılarla karşı karşıya kaldıkları tespit edilmiştir. Bunların yanı sıra AIDS, hepatit, dermatit, varis gibi damar hastalıkları ve daha ağır mesleki hastalığa yakalandıklarını ortaya konulmaktadır (Khorshid L., Demir Y. 2006; Yılmaz M. 2004; Clarke SP, Schubert M, Korner T. Sharp- 2007).
BULGULAR: Yapılan bir araştırmada ise, sağlık hizmeti sunulan kurumlarda iş güvenliğinden dolayı ortaya çıkan yüksek maliyetlerin %52’si hastanelerde olduğu tespit edilmiştir (Waehrer G., L PJ, Miller TR. 2005). Bu konuda Sağlık bakanlığı ile Joint commision ınternational kurumu beraber yaptığı çalışmalarda hastane güvenliğinin yanı sıra sağlık çalışanlarının da korunmasına yönelik kriterler belirlenmiş ve bu kriterler doğrultusunda gerekli yönetmenlikler çıkarılmıştır (Joint Commision International, 2010; Hasta Ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik. Resmi Gazete, 06 Nisan 2011).
SONUÇ: Bu sayede sağlık kuruluşlarında çalışan personellerin hangi tehlike ve risklerle karşı karşıya kaldıkları konusu daha detaylı bir şekilde incelenmekte ve bu doğrultuda çeşitli çözüm önerileri getirilmektedir. Böylece iş ve işyeri ortamına yönelik tehlike ve risklere karşı önleyici ve koruyucu önlemlerin alınması ve bu konuda daha doğru çözüm önerilerin geliştirilmesine olanak sağlayarak iş kazaları ve meslek hastalıklarının önüne geçmeyi hedeflenmektedir. Bu sayede sağlık kurumlarına daha güvenli bir iş yeri ortamı sağlanarak, sağlık çalışanlarının iş gücü ve iş günü kayıpları azaltılarak daha hızlı ve güvenli bir hizmet vermeleri sağlanabilir.
Anahtar Kelimeler: 6331 Sayılı Yasa, İSG, İş Sağlığı, İş Güvenliği, Sağlık Çalışanları
|
