6331 Sayılı İş Sağlığı ve İş Güvenliği Kanunu, işveren ve çalışanların, işyerindeki iş güvenliği ve iş sağlığının sağlanması ve mevcut koşulların iyileştirilmesi için yetki ve sorumlulukları düzenlemiştir. Sözkonusu kanun genel bir düzenleme olup kendine özgü birtakım özel koşulları olan çalışma alanlarını kapsam dışı tutmuştur. Kapsam dışı alanlardan biri spor sektörüdür. Günümüzde sporun gittikçe yaygınlaşması ve değişik alanlarda çalışan insanların ilgi duyduğu bir uğraş haline dönüşmesi, sporu klasik beklentinin dışında özellikle ekonomik açıdan gelir getiren, kişilerin geçimlerini sağladığı bir meslek haline getirmiştir. Spor işkolu içerisindeki, kulüplerde emeklerini ortaya koyarak çalışan sporcu, antrenör, yönetici vb.leri değişik ekonomik, sosyal ve hukuki sorunlarının olduğu bilinmektedir. Bu sektörün kendi içerisinde risk yapısı yüksek olan paragliding kazaları dikkatimizi çekmektedir. Bu araştırmanın genel amacı, genelde spor sektörü özelde ise yamaç paraşütçülüğünün uluslararası alanda markalaşması sürecine katkı sağlaması için yüksek standartlarda bu sporun güvenli olarak yapılması, can ve mal kayıplarına yol açan üzücü kazaların önlenmesi için gerekli teknik, idari ve hukuki önlemler araştırılmıştır. Türkiye'de yamaç paraşütü ve diğer sportif faaliyetler için iş sağlığı, güvenliği ve hukuku uygulamaları ile ilgili atlama sayıları, kaza sayıları, nedenleri, vakalar ve yargı kararları temel veri-materyal olarak kullanılmıştır. Yapılan çalışmada spor kulüplerinin mevcut kanunda işyeri statüsünde olmadığı dolayısıyla iş sağlığı ve güvenliği açısından göz ardı edildiği sonucuna varılmıştır. Çalışma bölgesinde Babadağ Sportif Kurulu tarafından hazırlanan “Babadağ Uçuş Yönergesi”nin uygulanmasıyla birlikte olumlu sonuçların alındığı ancak uçuş faaliyetlerinin yüksek standartlarda yapılması, can ve mal kayıplarına yol açan üzücü kazaların önlenmesi için gerekli olan dikkat ve özenin gösterilmediği, özellikle günlük uçuş sayısı ve alkol denetimlerinin yetersiz olduğu sonucuna varılmıştır. İş güvenliği konusunun kendi yapısı itibariyle özel bir karaktere sahip olması ve spor sektörünün çok çeşitli risk gruplarını içermesi; iş sağlığı ve güvenliği çözümlerinin multidisipliner, eş güdüm halinde ve çok sayıda uzmanlıktan oluşan ortak bir çaba ile yapılması zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak çalışmanın amacı doğrultusunda elde edilen bulgular değerlendirilerek tümevarım yöntemi gereği, paragliding işletmelerinde iş sağlığı, güvenliği mevzuatında olması gereken asgari standartlara ilişkin önerilerde bulunulmuştur. Paragliding sporları ve etkinlikleri açısından dünyanın en gözde ülkeleri arasında yer alan ülkemizde sektör çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği konusunda risk değerlemesi yapılmalı ve risk yönetim sistemi oluşturulmalıdır.
Anahtar Kelimeler: İşçi Sağlığı, İş Güvenliği, Paragliding, Yamaç Paraşütü, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi
|
