Uluslararasý Çalýþma Örgütü (ILO) verilerine göre yýlda yaklaþýk 2,3 milyon çalýþan iþ kazasý veya meslek hastalýðýna baðlý olarak ölmekte; baþka bir deyiþle günde 6300 civarý çalýþan hayatýný kaybetmektedir. Saðlýk ve güvenlik, kuruluþlarýn, ülkelerin ve kiþilerin geliþmiþlik seviyesini gösteren en önemli öðelerden ikisidir. Çalýþanlarýn sürdürülebilir bir iyilik, refah durumuna ulaþmasý için devlet, iþveren, çalýþan üçgeninde iþ saðlýðý ve güvenliði uygulamalarý tasarlanmalý, geliþmiþ bir güvenlik kültürü hedeflenmelidir. Bu baðlamda kuruluþlarýn güvenlik kültürü seviyelerinin belirlemesi ve sonrasýnda belirlenen seviyelerin referans deðerlerle karþýlaþtýrýlarak deðerlendirilmesi gerçekleþtirilmelidir. Mevcut literatüre katký saðlamak ve kuruluþlarýn iþ saðlýðý ve güvenliði süreçlerini iyileþtirmek amacý ile gerçekleþtirilen bu çalýþmada, Avrupa Komisyonunun özellikle büyük endüstriyel kazalara karþý hazýrladýðý ARAMIS kýlavuzu ve buna baðlý güvenlik kültürü seviyesi ölçümlemesi pilot ölçekli uygulanmýþtýr. Güvenlik kültürü seviyelerinin ölçümü kapsamýnda ilk olarak biri madeni yaðlar üretim firmasý, bir diðeri akü üretim firmasý olmak üzere iki firma seçilmiþ ve bu firmalar güvenlik kültürü anketlerine tabi tutulmuþtur. 13 bölümden oluþan güvenlik kültürü anketlerinde, toplamda 117 soru bulunmaktadýr. Cevaplarda 5’li likert tipi ölçeklendirme yapýlmýþ olup, anket sonuçlarý 7 ayrý alanda incelenmiþtir. A firmasýndan 30 kiþi, B firmasýndan ise 36 kiþi anketleri yanýtlandýrmasý için seçilmiþtir. Ayrýca firmalarýn kaza aðýrlýk ve sýklýk oranlarý hesaplanmýþ, iþ gücü kayýplý kaza ve gün sayýlarý belirtilmiþtir. Firmalarýn güvenlik seviyeleri bu rakamlarla iliþkilendirilmiþ ve konu hakkýnda elde edilen bilgiler sonucunda gerekli deðerlendirmeler yapýlmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Güvenlik Kültürü Anketi, Ýþ saðlýðý ve güvenliði, ARAMIS, Güvenlik Kültürü Olgunluk Modelleri
|
