Her birey çalýþmak, üretmek ve onuruna yakýþýr þekilde hayatýný devam ettirmek zorundadýr. Normal yaþam standartlarýnýn devam ettirilebilmesi için bireyin çalýþma hayatý içerisinde yer almasý gerekir. Üreterek çalýþmak ham olan bir maddenin iþlenerek ve emek verilerek daha deðerli bir hale getirilmesidir. Geliþen teknolojiye baðlý olarak toplumlar kendilerini daha geliþmiþ toplumlar ve bireyler haline dönüþtürmüþtür. Bu durum daha kaliteli ve daha yoðun bir üretim haline dönüþmüþtür. Ayrýca artan tüketim talebi de birey ile toplumlarýn üretim stratejilerini þekillendirmekte ve yönetmektedir. Ortaya çýkan bu görüntü ile birlikte çarpýk sanayileþme ile üretim þekilleri ortaya çýkmaktadýr. Halen geliþmiþ toplumlar içerisinde dahi çarpýk sanayileþme ve koþullarý uygun olmayan üretim sahalarý bulunmaktadýr. Daha fazla üretmek ve daha fazla kazanmak adýna insan saðlýðýnýn göz ardý edildiði günümüz koþullarýnda meslek hastalýklarýna baðlý sorunlarýn yoðun olarak yaþandýðýný görmekteyiz. Yapýlan birçok bilimsel araþtýrma ve çalýþma verilerine baktýðýmýzda ise yapýlan iþin deðil iþe göre alýnmasý gereken önlem ve tedbirlerin alýnmamasý nedeniyle bu meslek hastalýklarýnýn yaþandýðý gerçeðini görüyoruz. Ayrýca uygulama ve yaptýrým eksikliðinin de meslek hastalýklarýnýn ortaya çýkmasýnda önemli bir rol oynadýðýný söyleyebiliriz. Bir baþka önemli faktör ise iþ ve üretim stratejilerinin üretim aþamasýnda önemli bir rol oynayan çalýþanlarýn iþi hangi koþul ve þartlarda yapmasý gerektiðini tam olarak bilmemesinden de kaynaklandýðýný söyleyebiliriz. Amaç: Bu çalýþma meslek hastalýklarýna baðlý olarak ortaya çýkan sayýsal verilerin farklý deðiþkenler açýsýndan analiz edilmesi ve öneminin ortaya konulmasý þeklindedir. Bu çalýþma 2007-2016 yýllarý arasýnda meslek hastalýklarý verilerinin yýllar boyunca nasýl bir geliþim gösterdiðini belirlemek için hazýrlanmýþtýr. Kapsam ve Yöntem: TUÝK tarafýndan hazýrlanan farklý gruplar halinde düzenlenmiþ olan 2007 ile 2016 yýllarýna ait olan 10 yýla ait veriler farklý analiz teknikleri kullanýlarak analiz edilmiþtir. Verilerin Analizi: Bu araþtýrmada Panel veri analizinden faydalanýlmýþtýr. Bu araþtýrmadan elde edilen veriler E-Views 8.0 programý ile analiz edilmiþtir. Yapýlan Birim kök, Granger nedensellik, Cointegration, Covariance ve Regresyon analizleri sonucunda meslek hastalýklarý faktörlerinin arasýndaki iliþkinin varlýðý ve birbirlerini nasýl etkiledikleri araþtýrýlmýþtýr. Yapýlan birim kök testlerine göre; olasýlýk deðerinin 0.05 güven aralýðýndan yüksek çýkmasý sebebiyle temel hipotezin kabul edilebileceði anlaþýlmýþtýr. Deðiþkenler için ortak olarak yapýlan birim kök test sonucu olumsuz çýkmýþtýr dolayýsýyla ileri analizlerde bu deðiþkenlerin kullanýlmasý herhangi bir sapmaya neden olmayacaktýr. Meslek hastalýklarý deðiþkenleri birim kök içermemektedir. Deðiþkenler arasýndaki nedensellik iliþkileri incelendiðinde, bazý olasýlýk deðerlerinin 0,05’ten küçük olduðu ve H0 hipotezinin ret etmek gerektiði belirlenmiþtir. Dolayýsýyla bu deðiþkenler arasýnda nedensellik iliþkisi aranacaktýr. Yýllar ve Meslek hastalýklarý deðiþkenleri arasýnda nedensellik iliþkisi bulunmaktadýr. Meslek kategorileri ve meslek hastalýklarý deðiþkenleri arasýnda nedensellik iliþkisi bulunmaktadýr. Yaþ gruplarý ve Meslek hastalýklarý deðiþkenleri arasýnda nedensellik iliþkisi bulunmaktadýr. Deðiþkenler arasýndaki kovaryans iliþkileri incelendiðinde, deðiþkenler arasýnda aþaðýdaki gibi iliþki bulunmuþtur. 50-54 Yaþ Grubunda Madencilik alanýnda çalýþan kiþilerde meslek hastalýklarý yaþama olasýlýðý pozitif olarak yüksek bulunmuþtur. 25-29 Yaþ Grubunda Giyim eþyalarý imalatý alanýnda çalýþan kiþilerde meslek hastalýklarý yaþama olasýlýðý pozitif olarak yüksek bulunmuþtur. 35-39 Yaþ Grubunda Kaðýt ve Kaðýt ürünleri imalatý alanýnda çalýþan kiþilerde meslek hastalýklarý yaþama olasýlýðý pozitif olarak yüksek bulunmuþtur. Meslek hastalýklarý deðiþkenleri için duraðanlýk analizi yapýldýðýnda, þu sonuçlar elde edilmiþtir. Yapýlan analizdeki olasýlýk deðerleri incelendiðinde, tüm olasýlýk deðerlerinin 0.05 sýnýr deðerinden büyük olduðu ve hipotezin kabul edilmesi gerektiði görülmektedir. Buna göre meslek hastalýklarý deðiþkenleri duraðandýr. Sonuç: Meslek hastalýklarý deðiþkenleri birim kök içermemektedir. Yýllar ve Meslek hastalýklarý deðiþkenleri arasýnda nedensellik iliþkisi bulunmaktadýr. Meslek kategorileri ve meslek hastalýklarý deðiþkenleri arasýnda nedensellik iliþkisi bulunmaktadýr. Yaþ gruplarý ve Meslek hastalýklarý deðiþkenleri arasýnda nedensellik iliþkisi bulunmaktadýr. 50-54 Yaþ Grubunda Madencilik alanýnda çalýþan kiþilerde meslek hastalýklarý yaþama olasýlýðý pozitif olarak yüksek bulunmuþtur. 25-29 Yaþ Grubunda Giyim eþyalarý imalatý alanýnda çalýþan kiþilerde meslek hastalýklarý yaþama olasýlýðý pozitif olarak yüksek bulunmuþtur. 35-39 Yaþ Grubunda Kaðýt ve Kaðýt ürünleri imalatý alanýnda çalýþan kiþilerde meslek hastalýklarý yaþama olasýlýðý pozitif olarak yüksek bulunmuþtur. Meslek hastalýklarý deðiþkenleri duraðandýr. Yaþ grubu bir üst gruba çýktýkça, meslek hastalýklarý 0.072 birim artmaktadýr. Meslek kategorileri, meslek hastalýklarýný 0.064 birim artmaktadýr. Yýllar bir birim arttýðýnda, meslek hastalýklarý 0.067 birim artmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Meslek Hastalýðý, Deðiþken, Panel Veri, Nedensellik, Analiz
|
