Her birey çalışmak, üretmek ve onuruna yakışır şekilde hayatını devam ettirmek zorundadır. Normal yaşam standartlarının devam ettirilebilmesi için bireyin çalışma hayatı içerisinde yer alması gerekir. Üreterek çalışmak ham olan bir maddenin işlenerek ve emek verilerek daha değerli bir hale getirilmesidir. Gelişen teknolojiye bağlı olarak toplumlar kendilerini daha gelişmiş toplumlar ve bireyler haline dönüştürmüştür. Bu durum daha kaliteli ve daha yoğun bir üretim haline dönüşmüştür. Ayrıca artan tüketim talebi de birey ile toplumların üretim stratejilerini şekillendirmekte ve yönetmektedir. Ortaya çıkan bu görüntü ile birlikte çarpık sanayileşme ile üretim şekilleri ortaya çıkmaktadır. Halen gelişmiş toplumlar içerisinde dahi çarpık sanayileşme ve koşulları uygun olmayan üretim sahaları bulunmaktadır. Daha fazla üretmek ve daha fazla kazanmak adına insan sağlığının göz ardı edildiği günümüz koşullarında meslek hastalıklarına bağlı sorunların yoğun olarak yaşandığını görmekteyiz. Yapılan birçok bilimsel araştırma ve çalışma verilerine baktığımızda ise yapılan işin değil işe göre alınması gereken önlem ve tedbirlerin alınmaması nedeniyle bu meslek hastalıklarının yaşandığı gerçeğini görüyoruz. Ayrıca uygulama ve yaptırım eksikliğinin de meslek hastalıklarının ortaya çıkmasında önemli bir rol oynadığını söyleyebiliriz. Bir başka önemli faktör ise iş ve üretim stratejilerinin üretim aşamasında önemli bir rol oynayan çalışanların işi hangi koşul ve şartlarda yapması gerektiğini tam olarak bilmemesinden de kaynaklandığını söyleyebiliriz. Amaç: Bu çalışma meslek hastalıklarına bağlı olarak ortaya çıkan sayısal verilerin farklı değişkenler açısından analiz edilmesi ve öneminin ortaya konulması şeklindedir. Bu çalışma 2007-2016 yılları arasında meslek hastalıkları verilerinin yıllar boyunca nasıl bir gelişim gösterdiğini belirlemek için hazırlanmıştır. Kapsam ve Yöntem: TUİK tarafından hazırlanan farklı gruplar halinde düzenlenmiş olan 2007 ile 2016 yıllarına ait olan 10 yıla ait veriler farklı analiz teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin Analizi: Bu araştırmada Panel veri analizinden faydalanılmıştır. Bu araştırmadan elde edilen veriler E-Views 8.0 programı ile analiz edilmiştir. Yapılan Birim kök, Granger nedensellik, Cointegration, Covariance ve Regresyon analizleri sonucunda meslek hastalıkları faktörlerinin arasındaki ilişkinin varlığı ve birbirlerini nasıl etkiledikleri araştırılmıştır. Yapılan birim kök testlerine göre; olasılık değerinin 0.05 güven aralığından yüksek çıkması sebebiyle temel hipotezin kabul edilebileceği anlaşılmıştır. Değişkenler için ortak olarak yapılan birim kök test sonucu olumsuz çıkmıştır dolayısıyla ileri analizlerde bu değişkenlerin kullanılması herhangi bir sapmaya neden olmayacaktır. Meslek hastalıkları değişkenleri birim kök içermemektedir. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri incelendiğinde, bazı olasılık değerlerinin 0,05’ten küçük olduğu ve H0 hipotezinin ret etmek gerektiği belirlenmiştir. Dolayısıyla bu değişkenler arasında nedensellik ilişkisi aranacaktır. Yıllar ve Meslek hastalıkları değişkenleri arasında nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. Meslek kategorileri ve meslek hastalıkları değişkenleri arasında nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. Yaş grupları ve Meslek hastalıkları değişkenleri arasında nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. Değişkenler arasındaki kovaryans ilişkileri incelendiğinde, değişkenler arasında aşağıdaki gibi ilişki bulunmuştur. 50-54 Yaş Grubunda Madencilik alanında çalışan kişilerde meslek hastalıkları yaşama olasılığı pozitif olarak yüksek bulunmuştur. 25-29 Yaş Grubunda Giyim eşyaları imalatı alanında çalışan kişilerde meslek hastalıkları yaşama olasılığı pozitif olarak yüksek bulunmuştur. 35-39 Yaş Grubunda Kağıt ve Kağıt ürünleri imalatı alanında çalışan kişilerde meslek hastalıkları yaşama olasılığı pozitif olarak yüksek bulunmuştur. Meslek hastalıkları değişkenleri için durağanlık analizi yapıldığında, şu sonuçlar elde edilmiştir. Yapılan analizdeki olasılık değerleri incelendiğinde, tüm olasılık değerlerinin 0.05 sınır değerinden büyük olduğu ve hipotezin kabul edilmesi gerektiği görülmektedir. Buna göre meslek hastalıkları değişkenleri durağandır. Sonuç: Meslek hastalıkları değişkenleri birim kök içermemektedir. Yıllar ve Meslek hastalıkları değişkenleri arasında nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. Meslek kategorileri ve meslek hastalıkları değişkenleri arasında nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. Yaş grupları ve Meslek hastalıkları değişkenleri arasında nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. 50-54 Yaş Grubunda Madencilik alanında çalışan kişilerde meslek hastalıkları yaşama olasılığı pozitif olarak yüksek bulunmuştur. 25-29 Yaş Grubunda Giyim eşyaları imalatı alanında çalışan kişilerde meslek hastalıkları yaşama olasılığı pozitif olarak yüksek bulunmuştur. 35-39 Yaş Grubunda Kağıt ve Kağıt ürünleri imalatı alanında çalışan kişilerde meslek hastalıkları yaşama olasılığı pozitif olarak yüksek bulunmuştur. Meslek hastalıkları değişkenleri durağandır. Yaş grubu bir üst gruba çıktıkça, meslek hastalıkları 0.072 birim artmaktadır. Meslek kategorileri, meslek hastalıklarını 0.064 birim artmaktadır. Yıllar bir birim arttığında, meslek hastalıkları 0.067 birim artmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Meslek Hastalığı, Değişken, Panel Veri, Nedensellik, Analiz
|
