Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði, son derece önemli bir çalýþma alaný olarak artýk hayatýmýzýn vazgeçilmez bir parçasý olmuþtur. Bu alanda ise önemli argümaný olan risk deðerlendirmesini doðru ve bilimsel olarak yapmaktýr. Bu baðlamda yapýlan çalýþma, iþ kazalarýnda üst sýralarda yer alan Makine Teknolojisi alanýnda çok sýk kullanýlan CNC (Computer Numerýcal Control) tezgahlarýnda var olan risklerin önem sýrasýnýn tespit edilmesi amacý ile Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) tekniklerinden olan DEMATEL(Decision Making Trial and Evaluation Laboratory) ve ARAS (Additive Ratio Assessment) yöntemleri birlikte kullanýlarak risk deðerlendirmesi yapýlýp riskler öncelikledirilmiþtir. ÇKKV yöntemleri baþta Endüstri mühendisli ve diðer birçok alanda çalýþmalar yapýlmaktadýr. ÇKKV yöntemleri ile son yýllarda iþ saðlýðý ve güvenliði alanýnda oldukça yaygýn olarak kullanýlmaya baþlamýþtýr. Bu çalýþmada CNC yatay iþleme tezgahýnýn çoðunlukla kullanýldýðý, orta ölçekli bir makine atölyesinde uygulama yapýlmýþtýr. Alanýnda uzman olan dört kiþi ile bu tezgahlarda en çok karþýlaþýlabilecek 5 risk faktörü ve bunlarýn önlenmesi için 5 alternatif belirlenmiþtir. Belirlenen risk faktörleri kriter olarak ve alýnmasý gereken önlemler alternatif olarak çalýþmada kullanýlmýþtýr. DEMATEL yöntemi ile uzmanlarýn, bulunan yöntemde kullanýlan karþýlaþtýrma ölçeði ile deðerlendirilmiþ ve kriter aðýrlýklarý hesaplanmýþtýr. ARAS yöntemi ile de DEMATEL yönteminde bulunan kriter aðýrlýklarý kullanýlarak alternatiflerin, yani alýnmasý gereken önlemlerin sýralamasý yapýlmýþtýr. Tespit edilen riskler için alýnacak tedbirler sýralanmýþtýr.
Bu çalýþma Yýldýz Teknik Üniversitesi Bilimsel Araþtýrma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafýndan FDK-2023-5593 Proje no ile desteklenmektedir. ORCID NO: 0000-0002-3433-213X
Anahtar Kelimeler: Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði, DEMATEL, ARAS, CNC Tezgahý
|
