Günümüzün önemli sorunlarından biri olan su kirliliğinin önüne geçmek için atıksu arıtma tesisleri işletilmektedir. Fakat atıksu arıtma tesisleri iş sağlığı ve güvenliği(İSG) açısından çok tehlikeli sınıfta yer almaktadır. Bu çalışma, çalışanların sağlığı ve güvenliği açısından risk faktörlerini belirlemek ve değerlendirmek amacıyla atıksu arıtma tesisinde gerçekleştirilmiştir. Atıksu arıtma tesislerinin kimyasal, fiziksel, biyolojik, ileri biyolojik gibi çeşitleri vardır. Çalışmada ileri biyolojik atıksu arıtma tesisi seçilmiştir. İleri biyolojik atıksu arıtma tesisleri, bakteriler aracılığı ile arıtmanın gerçekleştiği fakat biyolojik arıtma tesislerinden farklı olarak karbon ile beraber azot ve fosforun da arıtıldığı tesislerdir. Çalışılan tesiste; ızgara yapıları, havalandırmalı kum ve yağ tutucular, ön çöktürme havuzları, biyofosfor havuzları, havalandırma havuzları, son çöktürme havuzları, çamur çürütme, yoğunlaştırma, susuzlaştırma ve kurutma yapıları yer almaktadır. Çalışma kapsamında literatür çalışmaları yapılmış olup, saha incelemelerinde bulunulmuştur. Sahada ölçüm noktaları olarak; ızgara binası, biyofosfor havuzları, havalandırma havuzları, çamur binası ve laboratuvar seçilmiştir. Bu noktalar her türlü risk açısından değerlendirilirken partikül ölçümü ve gürültü ölçümü de yapılmıştır. Risk analizi metodu olarak L Tipi matris kullanılmıştır. Yapılan ölçümler ve risk analizi sonucunda en fazla riskin çamur binasında partikül soluma olduğu bulunmuştur. Atıksu sıçraması nedeniyle oluşan hastalıklar ve bakım/onarım sırasında oluşan yaralanmaları, kimyasal soluma, kaygan zemin, yangın, elektrik çarpması ve gürültünün de matris sonucuna göre önemli düzeyde risk faktörleri olduğu belirlenmiştir. Partikül ölçümlerinde özellikle silobastan sonra çamur binasında çok fazla partikül madde-toz olduğu gözlemlenmiştir. İnce partikül ile beraber kaba partikülün de çok olduğu ölçüm sonucunda tespit edilmiştir. Gürültü ölçümleri sonucunda 87,7 dBA bulunan blower ünitesi yönetmelikte yer alan en yüksek maruziyet eylem değeri olan (LEX, 8saat) yönetmelikte yer alan 85 dBA’nın üstünde olduğu tespit edilmiştir. Blower ünitesinde kulaklık olmadan ve uzun süre ile çalışılmamalıdır. Blower ünitesi haricinde çamur kurutma bölümünde de 80dBA ölçüm sonucuna göre ciddi bir risk söz konusudur. Çalışma kapsamında son olarak risk faktörleri ile tesisin mevcut durumu karşılaştırılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Risk Faktörü, Atıksu Arıtma, İş Sağlığı
|
