Bu çalýþmada, Mobilya Endüstrisinde iþ kazalarýna neden olan psikososyal risk etmenlerinin incelenmesi amaçlanmýþtýr. Bu amaca uygun olarak geliþtirilen kapsamlý bir anket yardýmý ile Ankara Siteler bölgesinde faaliyet gösteren 33 adet mikro ölçekli ve 33 adet küçük ölçekli olmak üzere toplam 66 adet mobilya üretim atelyesinde ustabaþý ve iþçi olarak çalýþan 110 kiþinin; iþ kazalarýna maruz kalma durumlarý ve iþ kazalarýna neden olan psikososyal etkiler belirlenmiþtir. Araþtýrma sonuçlarýna göre, mikro ölçekli iþletimlerde çalýþanlarýn %47,27’si, küçük ölçekli iþletmelerde çalýþanlarýn ise %43,64’ü daha önce kaza geçirdiklerini ve kaza sonrasýnda sýrasýyla %83,33 ve %95,65’inde kalýcý hasar oluþtuðunu, bu hasarlarýn %75 ve %86,36 oranlarýnda el, ayak gibi uzuv kayýplarý þeklinde gerçekleþtiðini bildirmiþlerdir. Çalýþanlarýn vermiþ olduklarý yanýtlara göre, iþ kazalarýnýn oluþmasýna etki eden en önemli faktörün ‘iþi öngörülen süre içinde bitirmek için hýzlý çalýþma’ (%38,46 ve %45,83) olduðu belirlenmiþtir. Mikro ölçekli iþletmelerde çalýþanlarýn %26,92’si, kazanýn yaþanmasýna, ‘iþ kazasýnýn yaþandýðý gün kaygýlý bir ruh hâli’ni sebep göstermiþlerdir. Ayrýca, incelenen iþletmelerde meydana gelen iþ kazalarýnýn; mikro ölçekli iþletmelerde çoðunlukla iþin sonunda (%61,54), küçük ölçekli iþletmelerde ise iþ devam ederken (%54,17) gerçekleþtiði tespit edilmiþtir. Gerek mikro ölçekli gerekse küçük ölçekli iþletmelerde çalýþanlar tarafýndan, stres ve moral bozukluðu (%20,16), dalgýnlýk (%20,44) ve dikkatsizlik (%20) iþ kazalarýna etki eden önemli faktörler olarak kabul edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Mobilya Endüstrisi, Ýþ Kazasý, Psikososyal Risk Etmeni
|
