Meslek hastalýðý, çalýþanýn yaptýðý iþin niteliði ve iþin yürütüm þartlarý nedeniyle uðradýðý geçici veya sürekli hastalýk, bedensel veya ruhsal özürlülük halleri olarak tanýmlanmaktadýr. Bir hastalýðýn; meslek hastalýðý olarak kabul edilebilmesi için söz konusu hastalýk ve meslek arasýnda neden sonuç iliþkisinin olmasý gerekmektedir (ÇSGB-ÝSGGM, 2011). Meslek Hastalýklarý sýnýflandýrýlýrken neden sonuç baðý ve hastalýðýn iþin yürütülmesinden kaynaklý olup olmadýðý incelenmektedir (ÇASGEM, 2013). Kimyasal, fiziksel, biyolojik ve psikolojik etmenlere baðlý olarak geliþen meslek hastalýklarý farklý sistem ve organlarý hedef alabilmektedir. Türkiye’de meslek hastalýklarý “Sosyal Sigortalar Kanunu Saðlýk Ýþlemleri Tüzüðü” ekinde belirtilmiþtir. Bu çalýþmada meslek hastalýklarý konusuna deðinilerek C grubu silikozis meslek hastalýðý ve Ýstanbul’da çalýþýrken silikozis meslek hastalýðýna yakalanan Bingöl Karlýova ilçesi örneði üzerinde durulmasý amaçlanmýþtýr. Bu amaçla yayýnlanan makaleler ve raporlar incelenecektir. Ayrýca Ýstanbul ilinde kot taþlama iþinde çalýþýp, daha sonra silikozis hastalýðýna yakalan Karlýova ilçesindeki hastalarýn süreci incelenecektir.
Meslek hastalýðý istatistikleri incelendiðinde; tanýsý konulan kayýt altýna alýnan kiþi sayýsýnýn az olduðu görülmektedir. Hekimlerin hastalýk-iþ iliþkisi kurmakta zorlanmasý, iþ yeri hekimlerinin baðýmsýz olmamasý, meslek hastalýklarý hastanesi sayýsýnýn azlýðý, bildirim sisteminin SGK tabanlý olmasý gibi durumlar, tanýsý konulan hasta sayýsý düþüklüðünün nedenleri arasýnda gösterilebilir. Geçmiþ dönem meslek hastalýðý istatistikleri göz önüne alýndýðýnda; ülkemizde tanýsý konulmuþ meslek hastalýklarý içerisinde, C grubu mesleki solunum sistemi hastalýklarýnýn sayýsýnýn fazla olduðu görülmüþtür. Çalýþma ortamýnda bulunmasý kaçýnýlmaz olan tozlar solunum sistemi hastalýðýna neden olan faktörlerin baþýnda gelmektedir. Tozlar, pnömokonyoz adý verilen mesleki solunum sistemi hastalýklarýnýn temel nedeni olarak da gösterilmektedir. Bu grupta yer alan asbestoz, silikozis, kömür tozu hastalýðý gibi inorganik tozlarýn neden olduðu hastalýklar yüksek ölüm riski taþýmaktadýr ve tedavisi çok güçtür. Bu hastalýklardan Silikozis, silika maruziyeti sonucu oluþmaktadýr ve maruz kalýnan yoðunluða göre hastalýðýn ortaya çýkýþ süresi deðiþiklik göstermektedir. Kot taþlama gibi tekstil faaliyetlerinde yoðun maruziyet sonucu hastalýk birkaç ay içinde geliþebilmektedir Bingöl Ýlindeki silikozis hastalarý bunun en açýk örneðidir. Karlýova ilçesinde yaþamakta olan iþçilerde, kot taþlama iþinde kýsa süre çalýþmalarýna raðmen hastalýk geliþmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði (ÝSG), Meslek Hastalýðý, Silikozis
|