Tüm yönetim sistemi standartlarýnda olduðu gibi ISO 45001 - Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Yönetim Sistemi Standart’ý için de risk yönetimi önem arzetmektedir. Bir risk cümlesi riskin nedenini, bu neden sonucu oluþan olayý ve olay sonucundaki etkiyi barýndýrýr. Buradaki neden, sonuç ve etki iliþkisi tüm yönetim sistemlerindeki risk cümleleri için geçerlidir. Bu yapýya uygun risklerin tanýmlanmasý ve deðerlendirilmesi ne kadar hýzlý ve doðru gerçekleþirse o kadar etkin bir risk yönetimi saðlanacaktýr. Bu çalýþmada, Türkçe risk cümleleri ile kategori baþlýklarýnýn anlamsal tabanlý olarak sýnýflandýrýlmasý saðlanmýþtýr. Bir cümlenin anlamsal olarak en çok benzediði cümleyi bulma iþlemi, yaygýn olarak vektör tabanlý anlamsal benzerlik ölçevleriyle saðlanmaktadýr. Benzerlik deðerleri, vektör tabanlý yöntemlerde genellikle kosinüs veya yumuþak-kosinüs benzerlikleriyle bulunur ve ilgili cümle en yüksek benzerlik deðerini yakaladýðý cümleye atanýr. Çalýþmada kullandýðýmýz Türkçe risk cümlelerinden oluþan veri kümemiz üzerindeki gözlemlerimiz sonucunda, doðrudan vektör tabanlý benzerlik deðerlerine göre yapýlan kategorize etme iþleminin yetersiz kaldýðý görülmüþtür. Bunun üzerine veri kýymetlendirme amacýyla, bir risk cümlesinin her bir baþlýkla olan vektör tabanlý anlamsal benzerlik deðerleri elde edilmiþ ve buradan elde edilen deðerler her bir cümleyi temsil edecek öznitelik vektörleri olarak kullanýlmýþtýr. Bu iþlem tüm risk cümleleri için tekrarlanmýþtýr. Baz veri üzerinden elde edilmiþ bu yeni veri kümesi, sýnýflandýrýcýnýn eðitimi için kullanýlmýþtýr. Sýnýflandýrýcý olarak Bire-Karþý-Diðerleri Çok Sýnýflý Destek Vektör Makinesi kullanýlmýþtýr. Önerilen metodun, Türkçe risk cümleleri üzerinde doðrudan vektör tabanlý yönteme göre üstünlüðü çýktýlar üzerinde ortaya konulmuþtur.
Anahtar Kelimeler: Doðal Dil Ýþleme, Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði, Makine Öðrenmesi, ISO 45001, Risk Yönetimi
|
