6331 sayýlý iþ saðlýðý ve güvenliði kanununa göre; ilgili kanuna tabi kurumlarda iþveren risk deðerlendirmesi yapmak veya yaptýrmak zorundadýr. Ýþ kazasý ve meslek hastalýklarýný önlemede en etkili yöntemin risk deðerlendirmesi olduðu bilinmektedir. Risk deðerlendirmesi ile potansiyel tehlikeler ve bunlardan kaynaklý riskler ortaya konulup, etkili önlemler ile kazalarýn ve meslek hastalýklarýnýn önüne geçilmeye çalýþýlmaktadýr. Laboratuvarlar çalýþma doðasý gereði ciddi tehlike ve bundan kaynaklý riskleri barýndýrmaktadýr. Bu riskleri ortadan kaldýrmak veya en aza indirmek için toplu koruma önlemlerinin hayata geçirilmesi, tasarým ve kuruluþ aþamasýndan baþlayarak bir dizi önlem alýnmasý, iþ güvenliði alt yapýsýnýn oluþturulmasý, çalýþanlarýn tehlikeler konusunda bilgilendirilmesi ve laboratuvar güvenliði eðitimi önem arz etmektedir. Laboratuvarlardaki fiziksel , kimyasal, biyolojik ve psikososyal risk etmenlerini mevcut risk deðerlendirmesi yöntemleri ile ortaya koymak ve kýsa sürede etili güvenlik önlemlerini almak iþ güvenliði açýsýndan son derece önemlidir. Literatürde laboratuvarlarýn risk analiz çalýþmasýný konu alan az sayýda çalýþma bulunmaktadýr. Bu çalýþma da bir kamu üniversitesi gýda mühendisliði bölümüne ait toplam 6 adet uygulama ve araþtýrma laboratuvarýnda ilgili bakanlýðýn yayýmladýðý kontrol listeleri kullanýlarak tehlike ve riskler tespit edilmiþ ve L tipi matris yöntemi ile risk analiz çalýþmasý gerçekleþtirilmiþtir. Bu çalýþmanýn gerçekleþtirildiði laboratuvarlarda 6 kabul edilemez Risk, 24 Yüksek Risk, 19 Orta Risk, 3 Düþük (kabul edilebilir) Risk olmak üzere 52 risk tespit edilmiþtir. Her bir risk için risk skoru belirlenmiþ ve laboratuvarlar için ortalama risk skorunun 15 ( Yüksek Riskli) olduðu görülmüþtür. Risk skoru sonuçlarý göz önünde bulundurularak mevzuata uygun iþ saðlýðý ve güvenliðini saðlamada sürdürülebilir, etkili kontrol ve önlem faaliyeti önerilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði, Laboratuvar Güvenliði, Risk Deðerlendirmesi, L tipi matris
|