Odun tozu, odun ya da odun-tabanlı malzemelerin işlenmesi sırasında meydana gelen parçacıkları içerir. Gürültü, kimyasallar ve yetersiz aydınlatma ve odun tozu, iyi bilinen risk unsurları olmalarına karşın halen etkili bir şekilde kontrol altına alınamamıştır. Vücut içine yaygın olarak solunum yoluyla girer. Odun tozuna maruz kalma ile bazı solunum yolu meslek hastalıkları arasında ilişki vardır ve Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı tarafından kanser yapıcı olarak kabul edilmiştir. Odun işleyen endüstriler, imalat sektörü içinde işyeri sayısı ve istihdam açısından önemli yer tutar. Bu nedenle odun tozuna maruziyet, yaygın bir sorun olarak toplum sağlığını ve işyeri güvenliğini tehdit eder. Tozla Mücadele Yönetmeliği, işyerlerinde tozdan kaynaklı ortaya çıkabilecek risklerin önlenmesi ve çalışanların tozun etkilerinden korunması amacıyla 2013 yılında yürürlüğe girmiştir. Yönetmelikte odun tozu için solunabilir toz miktarı eşik sınır değeri, 5 mg/m3 olarak belirlenmiştir. Çalışanların zaman ağırlıklı ortalama toza maruziyet değerleri, gravimetrik yönteme göre kişisel solunabilir toz örnekleyiciler kullanılarak yapılan ölçümler ile belirlenir. Bu amaçla geliştirilmiş çeşitli ticari örnekleyiciler (cihazlar) mevcuttur. Uygun cihaz seçimi ölçüm değerinin doğruluğu üzerinde etkilidir. Solunabilir odun tozu ölçümlerinde Mesleki Tip Enstitüsü (IOM) örnekleyicileri yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışma da materyal olarak odun işleyen endüstriler, yöntem olarak ise yazın taraması seçilmiştir. Odun işleyen endüstrilerde, toza maruziyet ölçümleri ve toz oluşumu üzerinde etkili olan faktörleri belirlemeye dönük çalışmaların yetersiz olduğu sonucuna varılmıştır. Toplam toz ölçümünün yapıldığı bazı çalışmalar mevcut iken solunabilir toz ölçümü ile ilgili çalışmalara rastlanılamamıştır.
Anahtar Kelimeler: Odun İşleme, Solunabilir Toz, Üst Sınır Değer
|
