İş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesini amaçlayan iş güvenliği ve işçi sağlığı çalışmaları gün geçtikçe daha büyük bir önem arz etmektedir. Bu kapsamda, risklerin değerlendirilmesi iş güvenliği ve işçi sağlığı çalışmalarının önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Proaktif bir yaklaşım olan risk değerlendirme sürecinin uygulanması ile güvenli bir çalışma ortamı oluşturulması amaçlanmaktadır. İyi planlanmış, detaylı bir şekilde hazırlanmış ve gerçekleştirilen tehlike belirleme ve risk değerlendirme çalışmaları ile güvenli bir çalışma ortamı sağlanacak ve işyerlerinden topluma yayılan iş güvenliği bilinci artacaktır. Risk değerlendirme süreci için çok sayıda yöntem kullanılmaktadır. Bu yöntemlere örnek olarak 3T, Fine Kinney, L Tipi Matris ve Hata Türü ve Etkileri Analizi (HTEA) verilebilir. Bu çalışmada uygulama alanı olarak bir kimyasal depo seçilmiştir ve böyle bir ortamda kimyasallardan kaynaklı riskler yoğun olarak mevcuttur. Yanıcı, parlayıcı, yakıcı kimyasalların bulunduğu bu ortamda HTEA ile risk değerlendirme çalışması gerçekleştirilmiştir. HTEA risk değerlendirme puanlarının belirlenmesinde kullanılan unsurlar ile ayrıca kümeleme analizi yapılmıştır. Kümeleme analizinde kullanılacak çok çeşitli yöntemler mevcuttur. Bu çalışmada hiyerarşik olmayan yöntemlerden olan k-ortalamalar tekniği ile hiyerarşik yöntemlerden Ward tekniği kullanılmıştır. Kullanılan iki teknik için de küme sayılarının 3, 4 ve 5 olduğu durumlar incelenmiş ve iki tekniğin sonuçları karşılaştırılmıştır. Ayrıca, bu çalışmada tehlikelerden kaynaklanan risklerin kümeleme analizi ile elde edilen kategorik grup sonuçları HTEA uygulama sonuçları ile karşılaştırılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Risk Değerlendirme, HTEA, FMEA, Kümeleme Analizi
|
