Büyük çaplı kazalar ve hastalıklar sadece işyeri çalışanlarını değil tüm toplumun sağlık ve güvenliğini tehdit etmektedir. İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) kültürünün oluşumunda iş kazası maliyetleri önemli bir unsurdur. Ülkemizde 2017 yılı iş kazası maliyeti GSYH’nın %0.43 olarak hesaplanmıştır. Çalışma yaşamının düzenleyicisi ve denetleyicisi olan devlet bazen de işveren rolünü üstlenmektedir. İşveren/işveren vekili olarak kamu kurumu idarecilerinin yükümlülüklerini yerine getirmedikleri tespit olunan iş kazası ve/veya meslek hastalığı durumlarında idari, hukuki, cezai yaptırımlarla karşılaşmaları olasıdır. Kuruluşun tabi olduğu İSG mevzuatı, işin yürütüm şartları, kaza veya hastalık durumu nedeniyle oluşan ek maliyetler, kuruluşlarda İSG yönetim sistemi ihtiyacını doğurmaktadır. Bir kamu kurumu olan Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), eğitim öğretim ortamlarında İSG uygulamaları kapsamında, İSG yönetim sistemi kurulması, iş ekipmanlarının periyodik kontrollerini ek mali kaynağa ihtiyaç duymadan yetkili kurum personeli aracılığıyla yapmaktadır. Araştırmada okul ve kurumların, İSG yönetim sistemi ve periyodik kontrol uygulamaları kapsamında dışarıdan hizmet aldığında ödeyecekleri meblağ ile aynı uygulamaların MEB tarafından yapılması durumunda ortaya çıkan maliyeti karşılaştırılmaktadır. Bu karşılaştırma, sonrasında tazminatla sonuçlanan okul kazası örnekleri ile başka bir mali boyutla ilişkilendirilmektedir. Araştırma sonuçları ve istatistiki veriler, işverenler için ek maliyet olarak görülen İSG harcamalarının önemini ortaya koymaktadır. İSG yönetim sistemini işleten, iş ekipmanlarının periyodik kontrollerini yaptıran işveren, iş kazası, hastalık ve maddi kayıp riskini önemli ölçüde azaltacaktır. Bu kapsamda yapılan çalışmaların mali yönleriyle de ortaya konması, bu süreçte maliyet unsuru olarak görülen İSG uygulamalarının katma değerini ortaya çıkarmaktadır. (Bu çalışma birinci sırada yer alan yazar Melek BAYSAL’ın ‘’Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve orta dereceli okullarda yürütülen kalite yönetim sistemi ve periyodik kontrol uygulamaları’’ adlı tezinden üretilmiştir).
Anahtar Kelimeler: İSG Yönetim Sistemi, Periyodik Kontrol, İş Kazası, Maliyet Analizi
|
