İşyerlerinde uygulanan iş güvenliği uygulamaları, iş güvenliği yönetim sistemi çatısı altında yürütülmesi güvenli ortamın sağlanması açısından önemlidir. İş güvenliği yönetim sistemlerinin sistemli yürütülebilmesi için her türlü kaza-olay durumlarının raporlanması önemli bir süreçtir. Kaza-olay arasındaki ilişki için literatürde birçok çalışma yapılmıştır. Araştırmalar sonucunda benzer gruplarda olmak üzere yaşanan olaylar, yaralanmalı kazalar, uzuv kayıplı ya da ölümlü kazaların habercisi niteliğindedir. Raporlama sisteminde kaza-olay durumlarının sınıflandırılarak raporlanması, istatistik verilerinin daha kolay anlaşılmasını sağlamaktadır. Veriler, işyerindeki çalışanların sağlık risklerini anlamak ve değerlendirmek için gerekli bir araç olarak görülmelidir [1]. Hem uluslararası hem de ulusal düzeyde birçok sınıflandırma sistemi mevcut olup, sınıflandırma sonucu oluşturulacak kaza-olay araştırma raporu tüm ayrıntıları içermelidir. Elde edilen veriler ile kök-neden çalışmaları yapılarak kaza-olaya neden olan asıl sorun tespit edilmelidir. Tespit edilen kök-nedenleri ortadan kaldıracak düzeltici-önleyici faaliyetler saptanıp, aksiyonun alınması da takip edilerek raporlanmalıdır. İş kazaları, meslek hastalık ve işyerindeki tüm olayların raporlanması işverenin görevleri arasındadır [5]. Amacına uygun oluşturulan kaza-olay raporları, istatistik veri oluşturulmasında dolayısıyla daha sonra yaşanabilecek benzer kaza-olayları engelleyecek sistemlerin geliştirilmesinde önemli rolü bulunmaktadır. Kaza-olay oluşumundan raporlanmasına, sınıflandırma sistemlerinden istatistik verilerinin hazırlanmasına, kök-neden çalışmalarından alınması gereken aksiyonlara kadar tüm süreci kapsayan detaylı bir kaza-olay prosedürü oluşturulması yine işverenin yasal sorumluluğundadır [10]. Prosedür işleyişi hakkında tüm çalışanlara eğitim verilerek yaşanan kaza-olayların bildirilmesi konusunda çalışanlar teşvik edilmelidir. Bu çalışmanın konusu olan kaza-olay durumlarının ulusal-uluslararası raporlama sistemleri irdelenerek ihtiyaçları karşılayabilecek kaza-olay raporunu belirtmektir. Bu çalışmanın amacı kuruluşlara kaza-olay raporlama sistemleri hakkında katkıda bulunup farkındalık oluşturmaktadır.
Anahtar Kelimeler: İş Güvenliği, İş Kazası, Kaza Raporlama Sistemi
|