Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), insan haklarına saygı ekseninde yaşam standartlarını, çalışma koşullarını, istihdam olanaklarını ve ekonomik güvence sistemlerini geliştirerek ve çalışanlara ulaştırma amacına yönelmiştir. ILO’nun çalışma alanı özetle; gelişen sosyal adalet ve insana yakışır iş temelini baz alarak yapılması gereken çalışmalarının üye olan tüm ülkelerde sürdürülmesini sağlamaktır. 2017 yılında Buenos Aires’te gerçekleştirilen Çocuk İşçiliğinin Kalıcı Biçimde Sona Erdirilmesi IV Küresel Konferansı’nın sonrasında yayınlanmış olan bildirgede, ILO 2025 yılında dünya üzerinde çalışma yaşamında, çocuk işçi ya da zorla çalıştırılan birinin olmayacağı bir gelecek yaratma görevleri olduğunu deklare etmiştir. Tüm bu gelişmeler dünya ölçeğinde sürerken; Türkiye’de resmi verilerine göre 2017 yılında 15-17 yaş grubundaki çocukların işgücüne katılma oranı %20,3 olarak gerçekleşmiş olduğu görülmektedir. Çocuk işçilerin işgücüne katılma oranlarına cinsiyet açısından bakıldığında ise erkek çocuklarının %28,5 ve kız çocuklarının ise %11,8 oranında çalışma yaşamında yer aldığı görülmektedir. Çocukların çalışma yaşamına erken yaşta başlamalarının; akranlarına denk etkinliklerde bulunamamasına ve eğitim olanaklarından uzaklaşmasına yol açmakta olduğu bilinmektedir. Ayrıca çocuk işçilerin çalışmakta oldukları iş koşullarına bağlı olarak yorgunluk, dinlenememe vb. nedenlerle fiziksel ve ruhsal gelişimleri olumsuz etkilenebildiği bilinmektedir. Çalışma yaşamına fiilen katılan çocukların iş sağlığı ve güvenliği koşullarından etkilenmemesi ise ne yazık ki mümkün değildir. Bu çalışmada Türkiye’de çalışma yaşamında bulunan çocuk işçilerin sağlık ve güvenliğine ilişkin risklerin yürürlükte bulunan yasal mevzuata göre incelenerek değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma yaşamında iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin yasal mevzuat bu açıdan bakılarak değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Çocuk İşçi, Çocuk İşçilerin Sağlığı, Çocuk İşçilerin Güvenliği, Türkiye’de Çocuk İşçilik
|
