İş sağlığı ve güvenliği çalışmaları, toplumda ve işyerleri uygulamalarında önemi giderek artan ve içeriğinde farklı çalışma disiplinlerini içeren bir çalışma alanıdır. İşyerlerinde çalışanların maruz kalabileceği tehlikelerin belirlenerek gerekli önlemlerin alınması, güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturulması iş sağlığı ve güvenliği disiplininin temel gereklerinden biridir. Mevcut yasal düzenlemeler ile işletmeler için zorunlu hale getirilen ‘tehlike belirleme ve risk değerlendirme çalışmaları’, işten ve çalışan davranışlarından kaynaklanan iş kazaları ve meslek hastalıklarına yol açabilecek tehlike unsurlarının tespiti, tehlikelerin meydana getireceği risklerin belirlenmesi ve risk analizi yapılması, risklerle ilgili iyileştirme önlemlerinin planlanması, önlemlerin uygulanması, tehlikeler ile ilgili risk değerlendirmenin yeniden yapılması ve risklerin güncel durumlarının takip edilmesi aşamalarından oluşmaktadır. Tehlike belirleme ve risk değerlendirme çalışmalarının etkinliği, işletmelerin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki hedeflerine ulaşmasında ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturmasında çok önemlidir. Bu çalışmada metal sektöründe yer alan bir işletmenin fiziksel, kimyasal, mekanik, davranışsal, ergonomik gibi farklı nitelikteki tehlike unsurlarını içeren bakım onarım atölyesinde öncelikli olarak tehlikeler belirlenmiştir. Belirlenen tehlikeler için uygulanan risk değerlendirme yaklaşımlarına alternatif olarak, çok kriterli karar verme yöntemlerinden olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ile tehlikeler kategorize edilmiş ve önem puanları belirlenmiştir. Tehlikeler ayrıca, bulanık mantık yaklaşımı temelinde geliştirilen bulanık risk değerlendirme yöntemi ile incelenmiştir. AHP ve bulanık risk değerlendirme sonuçları çalışmada birlikte karşılaştırılarak değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Tehlike Belirleme ve Risk Değerlendirme, Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP), Bulanık Risk Değerlendirme
|
